Mummie Mysteries

Mummie Mysteries

Schimmen van dieren

Vanaf 22 november kunnen bezoekers zich in Natuurmuseum Fryslân onderdompelen in de mysterieuze wereld van de dierenmummies. Bij mummies denk je al snel aan het Oude Egypte, maar ze komen ook in eigen omgeving voor. Mummie Mysteries is dan ook een fascinerend onderwerp, interessant en helemaal niet ingewikkeld.

Egypte
Mummies van farao’s in het Oude Egypte zijn wel bekend, maar wist je dat er tweeduizend jaar geleden ook veel dierenmummies waren? Katten, ibissen en krokodillen werden zorgvuldig gebalsemd en ingezwachteld als heilig dier, huisdier, geschenk aan de goden of voedsel voor een overledene. Deze mummies werden bewust door mensen gemaakt om voor eeuwig bewaard te blijven.

Fryslân
Ook in Fryslân komen dierenmummies voor. Deze zijn vaak ‘per ongeluk’ ontstaan door natuurlijke omstandigheden. Vaak zijn deze dieren weggekropen en overleden op een plek waar bepaalde klimatologische omstandigheden waren die het mummificatieproces in gang hebben gezet. Zo werden de dieren als het ware gedroogd. In de collectie van het museum zijn verschillende mummiedieren opgenomen: een kat die in een kruipruimte werd gevonden, een rat die achter het behang zat en een gedroogde vleermuis die jaren later tevoorschijn kwam uit een vaas.

Prepareren
In de spannende tentoonstelling zijn zowel de bewuste mummies uit het oude Egypte als de onbewuste mummies uit Fryslân te zien. Bezoekers krijgen antwoord op vragen als: Welke dieren werden gebruikt als mummie? Hoe gaat het mummificeren in zijn werk? En waarom werden dieren eigenlijk gemummificeerd? We doen ook uit de doeken hoe dieren tegenwoordig geprepareerd worden en wat het doel daarvan is.

Bibber & Balsem
In deze speciale hoek voor kinderen kunnen ze de oliën ruiken en de materialen zien waarmee mummiedieren gemaakt werden. Ze gaan ook zelf aan de slag: in een vergroot Dokter Bibberspel gaan ze met een tang het hart, de lever en de darmen uit een krokodil halen, net zoals dat in het oude Egypte ook gebeurde. Wie bibbert, moet opnieuw beginnen. Met linnen windsels gaan ze vervolgens een slang of krokodil omtoveren tot een mummie.

Nieuws: Steenmartermummie uit Kampen
Half november 2025 werd in Kampen een mummie gevonden van een steenmarter. Vrijwilliger Hans Drost vond het dier bij de koggewerf toen hij daar in de tuin aan het harken was. Het dier verkeert in uitzonderlijk goede staat. Verschillende landelijke media hebben aandacht besteed aan deze vondst. Dit inmiddels beroemde dier komt naar Leeuwarden en zal vanaf januari 2026 aan de tentoonstelling toegevoegd worden.

Mummie Mysteries maakt deel uit van het project ‘Onder Ons’, een initiatief van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en is mede mogelijk gemaakt door de Vriendenloterij en Gemeente Leeuwarden.

Over ‘Onder Ons’
Met dank aan een genereuze bijdrage van de VriendenLoterij kan het Rijksmuseum van Oudheden in de periode van 2023 tot en met 2027 met tien Nederlandse musea tien tentoonstellingen opzetten. Met als doel dat iedere Nederlander de nationale museumcollectie kan bewonderen.  

De tentoonstelling is te zien van 22 november 2025 t/m 22 november 2026.

Foto’s: Natuurmuseum Fryslân, RMO, Freddy Schinkel.